Dieta wątrobowa to też dieta lekkostrawna. W chorobach wątroby zalecane jest profilaktyczne wspomaganie się odpowiednim żywieniem w celu wsparcia i usprawnienia pracy wątroby.
Przeczytaj artykuł i dowiedz się jakie produkty włączyć w plan żywieniowy dla osób z dysfunkcjami klinicznymi, czego należy unikać w diecie wątrobowej, jak poprawić funkcje wątroby. Wzmocnij swój system ochronny organizmu, dzięki odpowiedniej diecie wątrobowej i zacznij prowadzić zdrowy tryb życia!
Rola wątroby w naszym organizmie:
Funkcje wątroby możemy podzielić na:
- Detoksykacja – wątroba neutralizuje toksyny, w tym alkohol, używki czy leki, oraz przyczynia się do ich usunięcia z organizmu
- Magazynowanie zapasów witamin A, B2, B3, B4, B12, D3 i K, oraz żelazo
- Metaboliczna przekształcanie białek i cukrów w tłuszcze oraz wytwarzanie, gromadzenie i uwalnianie glukozy
Zastosowanie diety w chorobach wątroby.
Wskazaniem do stosowania diety wątrobowej są przede wszystkim w schorzeniach wątroby. Uwzględnić można marskość wątroby, stłuszczenie wątroby, zapalenie wątroby, alkoholowa choroba wątroby. Dieta wątrobowa stosowana jest także w schorzeniach trzustki, pęcherzyka żółciowego oraz dróg żółciowych i zapaleniu jelita grubego. Regeneracja wątroby może zostać przyspieszona dzięki odpowiedniemu żywieniu i wprowadzeniu nawyków.
Podstawowe zalecenia w diecie wątrobowej
Chorzy, u których nie stwierdzono niewydolności narządu mają bardzo podobne zalecenia dietetyczne jak u osób całkowicie zdrowych. Dieta i jej modyfikacja opiera się głównie na eliminacji żywności, która zawiera duże ilości kwasów tłuszczowych nasyconych i wprowadzenie produktów lekkostrawnych.
Czego nie jeść w przypadku chorób wątroby?
Przestrzegając diety wątrobowej powinieneś wiedzieć na jakie produkty musisz uważać i jakich lepiej unikać. W przypadku marskości wątroby całkowicie powinno się ograniczyć spożycie produktów, które powodują wzdęcia, zaparcia oraz są długo trawiona. Zaliczają się do nich produkty przetworzone o wysokiej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych, także należy wystrzegać się ostrych przypraw, warzyw kapustnych oraz nasion roślin strączkowych.
W diecie wątrobowej zaleca się wykluczyć wszystkie potrawy smażone, tłuste mleko, mięsa, sosy. W przypadku marskości wątroby należy całkowicie wyeliminować:
- napoje alkoholowe,
- gruboziarniste makarony, kasze
- wędzone ryby,
- pełnoziarniste pieczywo,
- warzywa kapustne,
- twarde margaryny,
- tłusta wieprzowina,
- fasolę,
- groch
Co jeść na diecie wątrobowej?
Dieta wątrobowa to przede wszystkim specjalistyczna, lekkostrawna dieta, posiłki powinny się szybko trawić i być proste w wykonaniu. Produkty, z których warto korzystać na diecie wątrobowej:
- owoce: banany, jabłka, cytryna, truskawki, owoce jagodowe – są świetnym źródłem związków mineralnych i witaminy C, która jako silny antyoksydant chroni komórki przed wolnymi rodnikami.
- warzywa: buraki, sałata, szpinak, marchew, ogórek( dozwolone są zupy na wywarach warzywnych)
- produkty zbożowe: kasza manna, pieczywo pszenne, graham, żytnie, (zaleca się ograniczenie spożycia błonnika, produkty pełnoziarniste mogą nasilać wzdęcia)
- produkty mleczne: chudy twaróg, kefir, maślanka, jogurt naturalny, ser biały
- mięsa: chude mięso, chude ryby, gotowane mięso, duszone lub pieczone mięso bez dodatku tłuszczu
- tłuszcze: olej rzepakowy, oliwa z oliwek, nasiona typu siemie lniane, słonecznik, pestki dyni, masło, a także w niewielkiej ilości miękkie margaryny roślinne. Tłuszcze powinny być spożywane na zimno
- przyprawy: najlepiej spożywać świeże zioła np. koperek, natka pietruszki kolendra, mięta, bazylia. cynamon, wanilia, tarta skórka cytrynowa, kwas cytrynowy, sok z cytryny, majeranek
- napoje: czarna herbata, herbaty ziołowe, koktajle, mleko kakaowe, woda mineralna niegazowana, soki owocowe, kawa czarna (tylko jeśli nie jest zbyt mocna, kawa może pobudzić układ trawienny i wytwarzanie żółci w wątrobie).
Suplementacja w diecie wątrobowej:
Enzymy przydatne w metabolizmie węglowodanów oraz do trawienia tłuszczów.
- Amylaza– produkowany głównie przez trzustkę, pomaga w rozkładzie cukrów prostych i złożonych. Enzym wydalany jest wraz z moczem poprzez nerki.
- Lipaza– jest wytwarzana w trzustce w postaci nieaktywnej, gdzie przekazywana jest do układu pokarmowego i aktywuje się poprzez żółć. Głównym jej zadaniem jest rozkładanie kwasów tłuszczowych.
- Laktaza– służy głównie do trawienia przetworów mlecznych, nasze organizmy nie produkują tego enzymu samodzielnie, dlatego warto uważać na produkty zawierające laktozę. Naturalnym źródłem rozkładającym laktozę jest laktaza.
- Metionina to aminokwas siarkowy, wpływa na detoks organizmu czy tworzenie komórek odpornościowy.
- Cholina chroni wątrobę przed jej stłuszczeniem. Buduje fosfatydylocholinę, która pomaga w metabolizowaniu tłuszczy w wątrobie.
- Witamina B2, C oraz E ograniczają odkładanie lipidów w wątrobie, przyspieszają oczyszczanie oczyszczanie oraz zmniejszają stłuszczenie narządu.
Zadbaj o kondycję wątroby, funkcjonowanie wątroby – zalecenia diety wątrobowej
Zalecenia i zasady diety mogą się nieznacznie różnić, w zależności od podłoża problemu i konkretnej dysfunkcji. Jednak do podstawowych zaleceń zalicza się:
- Stosując dietę wątrobową całkowicie wyeliminuj potrawy smażone, ciężkostrawne, tłuste oraz wysoce kaloryczne, które mogłyby obciążać układ trawienny. W zamian spożywaj potrawy gotowane.
- Całkowita kaloryczność diety wątrobowej powinna być dopasowana do indywidulanych potrzeb pacjenta, by utrzymać prawidłową masę ciała lub zredukować dodatkowe kilogramy.
- W diecie powinny się znaleźć dozwolone warzywa i owoce oraz produkty zbożowe o niskim indeksie glikemicznym.
- Błonnik pokarmowy szczególnie rozpuszczalny zawarty w warzywach powinien być spożywany w odpowiedniej ilości, gdyż wyłapuje metale ciężkie z układu pokarmowego.
- Stosując dietę wątrobową zaleca się spożywanie mniejszych porcji jedzenia w równych odstępach czasowych, jedz 5-6 lekkostrawnych posiłków.
- Wybieraj produkty, które są świeże, dobrej jakości i mają wysoką wartość odżywczą, aby nie dopuścić do spożywania żywności, która powoduje toksyczne uszkodzenie wątroby.
- Z Twojego dotychczasowego jadłospisu wyeliminuj żywność wysoko przetworzoną, jest to bardzo istotna kwestia, zawiera ona dużą ilość kwasów tłuszczowych trans oraz zbędnych dodatków i konserwantów.
Dieta wątrobowa przepisy
Należy pamiętać, że jest to przykładowy jadłospis, który kierowany jest do osób bez dodatkowych dysfunkcji zdrowotnych. Dieta wątrobowa powinna być smaczna i zawierać ulubione potrawy ale przygotowane w lżejszej formie.
I śniadanie- kanapki z twarożkiem
- pieczywo 2 kromki
- twaróg chudy 100 g
- jogurt naturalny 60 g
- szczypiorek
- świeży pomidor
II śniadanie – lekka sałatka z chudym mięsem
- mix sałat z roszponką
- filet z kurczaka 70 g (ugotowany)
- pomidorki koktajlowe 6 sztuk
- świeży ogórek 1 sztuk
- papryka świeża
- awokado 1/2
- 1 łyżka oleju lnianego, sok z cytryny, miód
- koperek, natka pietruszki
Obiad- pieczony dorsz z warzywami
- filet z dorsza 150 g
- cukinia 100g
- pieczarki 100 g
- marchewka 100 g
- oliwa z oliwek 20 g
- przyprawy: pieprz cytrynowy, sól, zioła prowansalskie
Podwieczorek – jogurt naturalny z owocami
- jogurt naturalny gęsty 150 g
- borówki 100 g
- miód łyżka
Kolacja- bagietka z pastą jajeczną z z tuńczykiem
- jajka gotowane 3 sztuki
- bagietka pszenna
- oliwa z oliwek 20 g
- tuńczyk z puszki 100 g
- musztarda 1 łyżeczka
- natka pietruszki, koperek
Plan dietetyczny u osób ze schorzeniami wątroby powinien być dostosowany do pacjenta i zależny od stopnia wydolności wątroby. W celu dopasowania indywidualnego planu żywieniowego z uwzględnieniem kaloryczności i preferencji dietetycznych umów się na wizytę do dietetyka.